Εκδήλωση για το κουκάλογο στο χωριό μας

Η λαϊκή φαντασία, η οποία αφορμήν θέλει διά να πλάση ατέλειωτους ιστορίας, εδημιούργησεν εις δόξαν του Κούκου ένα ολόκληρον χάρτην προνομίων. Πρώτα-πρώτα, αδύνατον να πείσετε χωρικόν ότι δεν ταξιδεύει έφιππος. Το άλογό του είναι ένα μεγάλο άσπρο πουλί, το οποίον δεν είναι γνωστόν με άλλο όνομα παρά ως «Κουκάλογο». Τον Μάρτιον έρχεται εις τα μέρη μας ολίγας ημέ­ρας ενωρίτερον του Κούκου, και η παράδοσις θέλει ότι το στέλλει ο αφέντης του ο Κούκος, διά να εξέτα­ση αν ήλθεν η άνοιξις στα βουνά. Το Κουκάλογο περιπλανάται ολίγας ημέρας εις τα πλάγια και έπειτα επιστρέφει, διά να μεταφέρη τον καβαλάρη του.

 (Από το βιβλίο το Στέφανου Γρανίτσα: Τα άγρια και τα ήμερα του βουνού και του λόγγου)

 

  

Η επιστημονική του ονομασία είναι Neophron percnopterus. Το όνομα του γένους προέρχεται από την ελληνική μυθολογία. Ο Νεόφρων (Neophron) και ο Αιγυπιός (Aegypius), υπήρξαν τα τραγικά πρόσωπα της ιστορίας μιας παράνομης ερωτικής σχέσης με τη μητέρα του πρώτου Τιμάνδρα και της τελικής μεταμόρφωσης όλων σε πτηνά από τον Δία. 

Η λατινική λέξη percnopterus σημαίνει «αυτός που έχει σκοτεινόχρωμες φτερούγες». 

Η αγγλική ονομασία του είδους Egyptian Vulture σχετίζεται, τόσο με τις κύριες περιοχές αναπαραγωγής του πτηνού στη Β. Αφρική, όσο και με την ιερή σημασία του στην αρχαία Αίγυπτο. (Η χρήση του ως συμβόλου της βασιλικής οικογένειας στο αιγυπτιακό πολιτισμό, και η προστασία του με νόμο τού Φαραώ, έκανε το είδος τόσο κοινό στους δρόμους της Αιγύπτου, που έδωσε αφορμή για το όνομα "κοτόπουλο του Φαραώ".)

Η ελληνική του ονομασία αντιστοιχεί στο λευκό, γενικότερα, παρουσιαστικό των ενήλικων ατόμων. 

Ο Ασπροπάρης είναι ένας μικρός γύπας, διαδεδομένος αποκλειστικά στον Παλαιό Κόσμο. Η εξάπλωσή του, ανάλογα με το υποείδος, περιλαμβάνει τη Μεσόγειο, εκτεταμένες περιοχές στην Αφρική, τη Μέση Ανατολή, και φτάνει μέχρι την Ινδία και, σπανιότερα, μέχρι τη Σρι Λάνκα. 

Για την Ελλάδα, ο Ασπροπάρης αποτελεί καλοκαιρινό επισκέπτη. Έρχεται για να αναπαραχθεί στα μέσα Μαρτίου και, φεύγει αργά το Σεπτέμβριο για την Αφρική και την Αραβία, όπου και ξεχειμωνιάζει. 

Συχνάζει σε μεγάλη ποικιλία βιοτόπων, ιδιαίτερα όμως στις ορεινές περιοχές. Προτιμάει τις ανοιχτές, λοφώδεις, ξηρές εκτάσεις με πέτρες και θάμνους. Επίσης, επειδή προσαρμόζεται εύκολα στην ανθρώπινη παρουσία, περιφέρεται συχνά σε μαντριά και σκουπιδότοπους. 

Στον ελλαδικό χώρο, ο Ασπροπάρης απαντάται και με άλλες ονομασίες, όπως Αστραπάρης, Ασπρόγυπας, Λευκόγυπας, Μικρό Όρνιο, Μπατζουτιέρα (Βλαχ.), Σκανίτης, Κουκκάλογο (Ήπειρος), Καλιατζάρης (Θράκη), Τυροκόμος (Κοζάνη).